NAZWA
Lokalna Grupa działania Dunajec-Biała (stowarzyszenie) jest dobrowolnym, samorządnym, trwałym partnerstwem trójsektorowym, składającym się z trzech sektorów: publicznego, społecznego i gospodarczego, posiadającym osobowość prawną i zarejestrowanym w KRS. Działa na podstawie: ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach; u stawy z dnia 7 marca 2007 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich; ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020; ustawy z dnia 20 lutego 2015 r o rozwoju lokalnym z udziałem lokalnej społeczności; statutu oraz dokumentów wewnętrznych.
OBSZAR
Cały obszar LGD Dunajec-Biała położony jest w obrębie powiatu tarnowskiego w województwie małopolskim, a gminy wchodzące w jej skład to: Ciężkowice, Wojnicz, Pleśna i Zakliczyn. Tworzą ono zwarty obszar, sąsiadując ponadto z następującymi gminami:
- od południa: Gródek n/Dunajcem, Korzenna (p. nowosądecki) oraz Bobowa i Moszczenica (p. gorlicki),
- od zachodu: Dębno i Czchów (p. brzeski),
- od północy: Borzęcin (p. brzeski), Wierzchosławice i Tarnów (p. tarnowski),
- od wschodu: Tuchów, Gromnik i Rzepiennik Strzyżewski (p. tarnowski)
Obszar LGD Dunajec – Biała tworzą 4 Gminy o następujących powierzchniach oraz liczbie mieszkańców (BDL GUS 2013,2014).
UWARUNKOWANIA ORAZ SPÓJNOŚĆ PRZESTRZENNA
Ten spójny przestrzennie obszar – 4 gmin tworzących LGD Dunajec-Biała , to łącznie 63 sołectwa, zawierające się w 38.781 ha, stanowiących 27,5% powierzchni całego powiatu tarnowskiego. Największą powierzchniowo jest Gmina Zakliczyn zajmująca 12.206 ha (31,5% powierzchni LGD i 8,6% pow. powiatu tarnowskiego) oraz składająca się z 24 sołectw. Niecałe 2 tys. ha mniej stanowi obszar Gminy Ciężkowic (27% powierzchni LGD i 7,3% powiatu), 11 sołectw. Gmina Pleśna obejmuje 8.306 ha (21% pow. LGD i 5,9% powiatu),11 sołectw, a Gmina Wojnicz 7.931 ha (20,5% pow. LGD i 5,6% powiatu), 15 sołectw. Cały obszar z racji spójności terytorialnej i usytuowania w pobliżu Miasta Tarnowa i stolicy małopolski – Krakowa posiada bardzo dobrą komunikację, rozwiniętą infrastrukturę techniczną – dobry stan rozbudowanej sieci dróg gminnych oraz powiatowych, korzystne położenie przy drogach krajowych w kierunku Tarnowa i Nowego Sącza, w tym autostradzie w kierunku Krakowa. Minusem jest słabo rozwinięta komunikacja publiczna międzygminna oraz wewnątrzgminna.
BUDOWANIE PARTNERSTWA
Proces powstania Lokalnej Grupy Działania Dunajec-Biała, a następnie budowania Lokalnej Strategii Rozwoju (LSR) trwał kilka miesięcy. Jego inicjatorami byli przedstawiciele społeczności lokalnej oraz władz samorządowych gmin partnerskich (Ciężkowice, Pleśna, Wojnicz, Zakliczyn), a uczestnikami i tym samym współpracami ich mieszkańcy, reprezentujący różnorodne środowiska – przedstawiciele rad sołeckich, organizacji pozarządowych, instytucji publicznych i samorządowych, przedsiębiorcy, kościoły i związki wyznaniowe, osoby indywidualne i grupy nieformalne. Powstanie LGD Dunajec-Biała poprzedziły spotkania informacyjne, zorganizowane i przeprowadzone jesienią 2005 r. na terenie wszystkich 4 Gmin mających wejść w skład LGD przez pracowników Fundacji Instytut Karpacki. Ostateczne spotkanie założycielskie odbyło się w grudniu 2005 roku w Ciężkowicach. Na spotkaniu tym uznano, że chęć działania na rzecz: zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich, aktywizowania ludności wiejskiej oraz realizacji opracowanej przez Stowarzyszenie lokalnej strategii rozwoju (LSR), koncentrując swą działalność na obszarze 4 gmin: Ciężkowice, Pleśna, Wojnicz, Zakliczyn. Działalność ta miała na celu: stymulowanie lokalnych inicjatyw na rzecz rozwoju obszarów wiejskich; włączanie partnerów społecznych oraz gospodarczych do planowania i wdrażania lokalnych projektów; inicjowanie i realizację na swoim terenie nowatorskich projektów ukierunkowanych na wykorzystanie unikalnych walorów przyrodniczych i kulturowych obszaru LGD oraz poprawę jakości życia jego mieszkańców. Miało to sprzyjać nie tylko lepszemu wykorzystaniu potencjału rozwojowego terenów wiejskich, poprawić ich konkurencyjność, jako miejsca zamieszkania i prowadzenia działalności gospodarczej, ale także przyczynić się do aktywizacji oraz współpracy mieszkańców wsi. Dokonano także wyboru pierwszych władz Stowarzyszenia, a finalna rejestracja w Krajowym Rejestrze Sądowym nastąpiła dnia 02.02.2006 r. pod numerem 0000250022.
DOŚWIADCZENIE LOKALNEJ GRUPY DZIAŁANIA DUNAJEC-BIAŁA
W trakcie wdrażania LSR na lata 2007-2013 LGD udało się doprowadzić do powstania i rozwoju 12 miejsc pracy oraz wykorzystać jej budżet na poziomie blisko 95%, w tym: 50,95% środków przeznaczono na realizacje projektów z zakresu odnowy i rozwoju wsi (27 projektów); 8,05% tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw (4 projekty); 13,83% małe projekty (59 projektów); 5% na różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej (6 projektów); 1,55% na projekty współpracy (7 projektów), a 20,62% budżetu na funkcjonowanie LGD. Stowarzyszenie realizowało wiele projektów ukierunkowanych na rozwój turystyki na obszarach wiejskich, jako jedne z pierwszych przeprowadziło sieciowanie produktu turystycznego, a za innowacyjne rozwiązania związane z promocją produktu regionalnego lub tradycyjnego zostało nagrodzone medalem Mercurius Gedanensis oraz dyplomem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, jest identyfikowane z pomysłem na sprzedaż żywności lokalnej przez Internet, zintegrowało lokalnych producentów, co skutkowało założeniem stowarzyszenia i nagrodą w konkursie Laur Gospodarności, wpływało na rozwój społeczności lokalnej, podnoszenia świadomości w zakresie ochrony środowiska i ekologii (kursy i usługi doradcze). W ramach działań na rzecz promocji obszaru i rozwoju turystyki (projekt „Wspólnie działamy – nasze piękne Pogórze rozwijamy”) przeprowadzono analizy i ekspertyzy odbudowy wież obserwacyjnych, szlaków turystycznych, żywego skansenu prezentującego życie na wsi oraz folklor, inwentaryzacji i wstępnej dokumentacji cmentarzy wojennych i szlaków bojowych, dokonano prac remontowych i porządkowych na terenie cmentarza wojennego z I wojny Światowej (dof. z Urzędu Marszałkowskiego woj. Małopolskiego), stworzono i aktualizowano stronę internetową LGD, reklamowano imprezy lokalne w mediach, wyprodukowano film promocyjny – Walory Naszej Małej Ojczyzny, zaprojektowano, wykonano tablice informacyjne, tzw. „Witacze” i materiały promocyjne, uczestniczono w 4 imprezach targowych, popularyzowano 6 program LEADER, podjęto współpracę celem wymiany doświadczeń z innymi LGD w kraju i zagranicą. W ramach m.in. zagospodarowania czasu wolnego: przeprowadzono kursy języka angielskiego, pszczelarstwa, uprawy winorośli. W ramach programu FIO: zrealizowano 28h. kursu kroju i szycia, celem integracjii pobudzenia przedsiębiorczości 10 mieszkańców obszaru, którzy zdobyli wiedzę i umiejętności w tym zakresie; jak również przez projekt „Włącznik-uruchomić wolontariat”, dążono do rozwoju i upowszechnienia wolontariatu (także na rzecz grup defaworyzowanych), czego efektem było powstanie Ciężkowickiego Centrum Wolontariatu, strony www. z „wyszukiwarką wolontariuszy” (1244 odwiedzin), 25 porozumień z wolontariuszami, 1300 odbiorców 5 mikroprojektów realizowanych przez wolontariuszy, 12 h i 188 uczniów przeszkolonych z tematyki korzyści wolontariatu, 100 h spotkań wolontariuszy z mentorami, 168 h udzielonych informacji wolontariuszom i organizacjom. Udział LGD w projekcie partnerskim „Miejscowości tematyczne w Małopolsce” (dof. z poddz.7.2.2. PO Kapitał Ludzki) zaowocował natomiast wyłonieniem na jej terenie 2 miejscowości tematycznych (Ruda Kameralna oraz Gwóździec), co przez organizację seminariów, szkoleń, wizyt studyjnych i imprez – promujących i upowszechniających model miejscowości tematycznych miało na celu poprawę aktywności społecznej i potencjału zatrudnieniowego mieszkańców terenów wiejskich (odbiorcami modelu były os. wykluczone społecznie: bezrobotni i nieaktywni zawodowo, os. na urlopie macierzyńskim/wychowawczym, rolnicy i ich rodziny). LGD przygotowało i realizowało także projekty współpracy, mające na celu: – rozwój regionu oparty o produkt lokalny, przez zwiększenie świadomości i aktywności mieszkańców dot. jego promocji i nowych form dystrybucji (także przez wymianę doświadczeń w trakcie wizyty zagranicznej). Realizowane projekty: Smak na produkt; Produkt lokalny – szansą na rozwój; Smak Wiejskiej Europy. Mierzalne efekty: 3 publikacje, 1 strona www (300 odsłon), 8 targów/spotkań promocyjnych i łącznie 1400 ich uczestników, 7 produktów zarejestrowanych na Liście Produktów Tradycyjnych, 3500 materiałów promocyjnych. – rozwój turystyczny regionu przez promocję atrakcji i walorów turystycznych obszaru, ich oznakowanie, wdrożenie mobilnej aplikacji Android umożliwiającej zdobywanie/odwiedziny 7 Wrót Pogórza (1szt.), opracowanie trasy rowerowej z atrakcjami obszaru, wykorzystanie zasobów historycznych, kulturowych i przyrodniczych, zachęcenie do spędzenia wolnego czasu na obszarze LGD, uruchomienie biura obsługi turystów. Projekty: Wrota Pogórza; Małopolska na Rowerze; Wspomnienie Dróg do Europy; Turystyka Wiejska w Europie Środkowej. Efekty mierzalne: 100 użytkowników aplikacji, 20 tabliczek inf., 3 kampanie promocyjne, 500 koszulek, 4500 map, w tym 2000 z trasą rowerową, 1 portal/wirtualne muzeum z atrakcjami historycznymi, 20 ofert turystycznych, portal inf. turystycznej., 2 klipy promocyjne, 2500 ulotek, dotarcie do min. 2000 osób, banery, wizyty studyjne. Grupy docelowe powyższych projektów, to m.in.: organizacje pozarządowe, przedsiębiorcy, mieszkańcy, rolnicy, kobiety, młodzież, osoby starsze, niepełnosprawne, czy turyści. Zgromadzony dzięki realizacji powyższych projektów potencjał, zostanie wykorzystany do wsparcia realizacji celów i przedsięwzięć nowej perspektywy programowania PROW.